Het is nog net niet verboden, maar het scheelt niet veel. Luisteren naar ‘de man in het Kremlin’ die ons dagelijks wordt voorgesteld als het Russische kwaad. Oscar-winnaar en Hollywood-producent Oliver Stone ging nog een stap verder. In de periode 2015 tot 2017 kreeg Stone exclusieve toegang tot de Russische president. Stone wist dat hij daarmee veel Amerikanen voor het hoofd zou stoten, maar hij deed het omdat hij ervan overtuigd was dat zonder te luisteren naar de ander een hete oorlog een reëel gevaar zou worden. En hij kreeg gelijk.
Oscarwinnend filmmaker Oliver Stone kreeg ongekende toegang tot de Russische president Vladimir Poetin tijdens meer dan een dozijn interviews in twee jaar tijd, waarbij geen onderwerp onbesproken bleef. Deze opmerkelijke vierdelige documentaireserie geeft een intiem inzicht in het persoonlijke en professionele leven van Poetin, van zijn jeugd onder het communisme, tot zijn opkomst aan de macht, zijn relaties met vier Amerikaanse presidenten, en zijn verrassende kijk op de Amerikaans-Russische betrekkingen van vandaag. De ‘annexatie’ van de Krim, de verhoudingen met Oekraïne, de relatie met Donald Trump. Het komt allemaal voorbij. “U heeft mijn vraag niet beantwoord“, zegt Stone, want ofschoon Poetin alle gelegenheid krijgt om uit te praten, wil Stone toch echt het naadje van de kous weten.
Mijn persoonlijke observaties.
Ik heb de lange zit uitgezeten. Bijna 4 uur Russisch in mijn oren, uiteraard ondertiteld. Het maakt dat Poetin in plaats van Engelse soundbites in zijn eigen taal nuance kan aanbrengen in de veelal sensitieve onderwerpen. Grote bewondering heb ik voor de jonge tolk die een levendig gesprek door zijn snelle vertaling vloeiend liet verlopen.
Ik heb eerder niet veel van de Russische president gezien, af en toe een korte toespraak of persconferentie. Wat me bij die gelegenheden opviel was zijn rust, zijn beheerste antwoorden. Hij beschikt over veel detailkennis, kent zijn feiten. Het is bekend dat de opleidingen in Rusland degelijk zijn, daar lijkt Poetin in zijn opleidingsjaren ook van geprofiteerd te hebben.
Er lijkt werkelijk geen onderwerp dat niet besproken kan worden: Afghanistan, Syrië, de Krim en Oekraïne. Zijn plakken aan de stoel van de macht is ook een onderwerp waarover Stone hem indringend ondervraagt: “waarom blijft u zo lang aan de macht?“ Het is niet de tijd om Poetin in een positief daglicht te plaatsen, maar luisteren kan geen kwaad.
Wellicht dat deze serie interviews bij sommigen verkeerd valt. Ik zou hen willen zeggen dat er niet zoiets bestaat als ‘good cop, bad cop’, zoiets bestaat alleen in Amerikaanse films. Helaas is dat simplistische denken ook in onze op de VS gerichte media geslopen: geen tijd of zin in het verklaren van achtergronden, context, historie. Allemaal balast. Het zwartwit-schema werkt het best.
Ik daag u uit de tijd te nemen om te luisteren naar deze serie van interviews. Het hoeft uw gedachten over Rusland of haar president niet te veranderen, maar het geeft wel context aan uw mening. Misschien wordt u gesterkt in uw mening dat Rusland het ‘rijk van kwaad is’ (Ronald Reagan) of ‘Poetin een moordenaar is’ (Jo Biden), dan heeft u nu de kans om hiervoor extra argumenten te krijgen. De kans is ook aanwezig dat u nieuwe feiten hoort, zaken in een ander licht gaat zien. Want elke zaak heeft twee kanten, ook de huidige oorlog in Oekraïne. Het gaat er niet om of u Poetin na het zien van dit mega-interview sympathiek vindt of een boosaardige tiran. Het zijn de argumenten die tellen en in deze vier uur komen er veel voorbij.
Als u comfort zoekt in de aan u voorgeschreven en 24/7 herhaalde officiële mening, be my guest: niet kijken! Bedenk daarbij wel dat het langs de kant schreeuwen van uw verontwaardiging onze leiders, momenteel blind van haat jegens Rusland en gedreven door politiek en economische belangen, verder worden aangemoedigd u en mij in een uitzichtloze oorlog te trekken. Een oorlog die voor de zoveelste keer vooral Europa zal raken of erger, dood en verderf zal zaaien. Wie wind zaait, zal storm oogsten.
Als u bereid bent uw comfortabele leven op te op te offeren om zoals eerder in de Europese geschiedenis, roekeloze ‘leiders’ achterna te lopen, bereid u dan voor op een nieuwe periode van gewelddadig en allesvernietigend treffen op het Europese continent.
Oordelen is makkelijk, juichen voor de heldendaden van anderen ook. Ondertussen wordt het Oekraïense volk, en soldaten van de diverse strijdkrachten, opgeofferd aan de ambities van macht en kapitaal. Opgejut door de media schreeuwt het volk om oorlog.
Ik wens u veel moed om deze hele bijna 4 uur uit te zitten, u te ergeren, ervan te leren of het voor kennisgeving aan te nemen. Maar u kunt dan in elk geval zeggen dat u de moeite heeft genomen de andere kant van het verhaal te horen.
Paul de Bruijn
redacteur EZAZ
