Steeds meer burgers beginnen door te krijgen wat er in hun gemeente aan het gebeuren is. In hoog tempo wordt een net van met elkaar en de ‘centrale’ communicerende ‘slimme’ lantaarnpalen geplaatst, meestal zonder informatie vooraf aan de bevolking. De geheimzinnigheid en landelijke en zelfs deels mondiale gelijktijdigheid van deze uitrol verraadt een achterliggende sturende agenda die niet met de bevolking wordt gedeeld. Maar steeds meer burgers vrezen de achterliggende gedachten. Een surveillancestaat lijkt te worden opgetuigd. De stilte is voorbij. Burgers eisen openheid en inspraak.
Foto: Pixabay
Covid was start surveillance maatschappij
Digitale technieken, internet en AI (kunstmatige intelligentie) zijn een hamer waarvoor naar een toepassing wordt gezocht. De lijst van redenen is lang, en groeiende, waarmee overheden en bedrijven het massaal verzamelen, opslaan en bewerken van data over burgers proberen te verdedigen. Opvallend is dat de start van Covid ook de start was van een mondiale digitaliseringsgolf. Contant geld was ineens besmet, dus contactloos betalen. Benzinestations raakten in korte tijd onbemand. Contactloos boodschappen doen via zelfscannen of camera-observatie nam een vlucht. Ook de fysieke gezondheidszorg werd verder afgebouwd, ten gunste van zorg-op-afstand. Inwoners van steden en dorpen zagen in 2020 en 2021 ineens massaal oranje glasvezelkabels in de grond gaan. Ook werden tijdens de lockdowns op controversiële plaatsen 5G-antennes geplaatst, het netwerk dat dit jaar operationeel wordt.
‘All electric’ is samen met de online connectiviteit van steeds meer apparaten met hun mogelijkheden tot surveillance een historische aanslag op de persoonlijke vrijheden. Binnenshuis is het steeds minder mogelijk om nog onzichtbaar online actief te zijn. Alle online activiteit van websites tot apps wordt door tientallen partijen 24/7 gemonitord. Wie achter veel apps kijkt ziet dat er vaak meer dan 100 bedrijven de gegevens uit die app gebruiken. Vrijwillig brengen mensen deurbellen met camera’s aan bij hun voordeur zonder te weten waar die beelden naar toe gaan, wie ze opslaat, voor hoe lang en wie er toegang toe heeft. Hetzelfde geldt voor de praatzuilen in huis die verbale instructies (zij het nog in het Engels) omzetten in een activering van een apparaat.
Over de telefoon hoeven we wellicht niet meer te spreken: dat is een spion in je zak. Vrijwel iedereen loopt ermee rond. De meesten weten niet dat er op de betere toestellen veiligheidsinstellingen zijn geïnstalleerd waardoor iets aan privacy kan worden behouden. De toestellen kunnen ook anderen waarnemen, zij die een virus bij zich dragen. Een overblijfsel van de zogeheten ‘pandemie’. Een toepassing die niet meer uit de toestellen zal verdwijnen. Overheden die de telefoons helse herrie kunnen laten maken als zij menen de burger ergens voor te moeten waarschuwen. Uitzetten kan, nog.
Publieke ruimte niet meer anoniem
Is het mogelijk om met wat handigheid en terughoudend digitaal gebruik de privacy in huis in de hand te houden, buiten de deur wordt het vrijwel onmogelijk.
Met de komst van duizenden camera’s, steeds vaker met gezichtsherkenning, groeit het aantal delen van steden dat onder tijdelijk of permanent cameratoezicht staat. Zo is in Amsterdam het aantal gebieden met cameratoezicht gestegen van 32 naar 37. Niet dat het altijd werkt. Op het Spui en de omgeving van het Rembrandtplein is het aantal incidenten zelfs het meest gestegen van de gehele stad, namelijk met 380 en 650 procent, aldus NH Nieuws.
Volgens de VPN Gids zouden er nu ruim 300.000 camera’s in Nederland hangen, waarvan 22.773 van overheden. De gemeente Haarlemmermeer spant met ruim 4.600 camera’s de kroon, waarvan een groot deel op en rond Schiphol is aangebracht.
Ook andere gemeenten krijgen er geen genoeg van, al zijn er grote verschillen. Een paar voorbeelden:
- Den Bosch: 491 camera’s > 1 per 327 inwoners
- Rotterdam: 1.897 camera’s > 1 per 353 inwoners
- Arnhem: 414 camera’s > 1 per 404 inwoners
- Utrecht: 757 camera’s > 1 per 494 inwoners
- Amsterdam: 1.332 camera’s > 1 per 700 inwoners
- Nijmegen: 90 camera’s > 1 per 2.078 inwoners
- Groningen: 108 camera’s > 1 per 2.257 inwoners
- Renkum: 0 camera’s.
Let op, het gaat hier om aangemelde publieke camera’s. En het aantal zal naar verwachting verder toenemen. Bron.
Een fijnmazig surveillance netwerk
De Nederlandse veiling van landelijke 5G-netwerken begon op 25 juni 2024, de tijdsduur is afhankelijk van het verloop van de biedingen. De minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) maakt na afloop van de veiling bekend welke deelnemers (minimaal 3) landelijke frequenties voor snelle mobiele communicatie hebben verkregen. Mobiele telecombedrijven kunnen vervolgens vanaf 1 augustus 2024 de nieuwe frequenties op de zogenoemde 3,5 Gigahertz-band in gebruik nemen om overal in Nederland de 5G-technologie aan te bieden aan bedrijven, organisaties en consumenten. Dit meldt de rijksoverheid.
Bomenkap voor beter 5G-netwerk
5G-technologie wordt gerealiseerd door middel van zogenaamde ‘small cells’. Het bereik van de gebruikte zeer hoge frequenties is beperkt, waardoor vaak obstakels moeten worden verwijderd, zoals op sommige locaties bomen. Het kappen van bomen, dat vaak aanzienlijke aantallen betreft, wordt gemotiveerd met ‘gevaar voor verkeer’. Deze vorm van bomenkap komt boven op de toch al forse bomenkap in natuurgebieden om ‘de biodiversiteit te vergroten’.
Het kappen van bomen langs wegen en in steden is ook in andere landen gaande. In een rapport van de Universiteit van Surrey wordt uitgelegd dat bomen het 5G-signaal kunnen fragmenteren.
Het rapport: “De curven in het diagram laten zien hoe het verhogen van de boomhoogte boven de zichtlijn van het basisstation en verder in de wat bekend staat als de “Fresnel-zone” van het voortplantingskanaal een aanzienlijk diffractie- of schaduwverlies veroorzaakt. Om dit schaduwverlies te vermijden en buiten de Fresnel-zone te blijven, is het noodzakelijk dat de boomhoogte ten minste 3 meter minder is dan het basisstation.”

Lantaarnpalen de gedroomde dragers 5G small cells
Omdat het bereik van 5G-cellen slechts 250 meter bedraagt zijn lantaarnpalen zeer geschikt om een fijnmazige dekking te realiseren. Het is dan ook vrijwel ondenkbaar dat de lantaarnpalen niet hiervoor gebruikt gaan worden. In het geval van de gemeente Renkum, waarover EZAZ eerder publiceerde, moeten de hoge kosten van vervanging van de conventionele lantaarnpalen door ‘smart’ lantaarnpalen, worden ’terugverdiend’. Zonder ‘slimme’ toepassingen, dus alleen gebruik voor straatverlichting, zullen er geen inkomsten zijn.
Het is waarschijnlijk dat veel gemeenten onder de financiële druk van de grote telecombedrijven zullen bezwijken en hun lantaarnpalen ‘smart’ zullen laten maken. Daarbij komt dat voor plaatsing van antennes op een hoogte minder dan 5 meter er geen vergunning van de gemeente nodig is.
Bij plaatsing van de 5G-small cells hebben gemeente weinig in te brengen. Een melding van de operator volstaat, volgens het Antenne Convenant 2021-2025 (PDF).
Zo staat in artikel 8:
“Operators informeren gemeenten door middel van een kennisgeving over hun voornemen
om tot grootschalige plaatsing van Small cells in de publiekelijk toegankelijke buitenruimte van
de desbetreffende gemeente over te gaan. De kennisgeving geschiedt tenminste twee maanden voor plaatsing en bevat bij voorkeur een plattegrond waaruit blijkt waar de voorgenomen plaatsing gepland is.”
Voorts staat er: “De kennisgeving wordt vertrouwelijk behandeld en uitsluitend aan derden verstrekt voor zover dat noodzakelijk is voor het nakomen van de in dit Convenant gemaakte afspraken of ter voldoening aan een wettelijke verplichting.”
Bij de grotere antennes, die weliswaar onder de 5 meter worden geplaatst, de zogenaamde ‘vergunningsvrije antennes’, geldt dat de gemeente na bericht van de operator dat zij antennes wil plaatsen, nog om een gesprek met de telecomaanbieder kan vragen. Dat moet zij wel binnen twee weken aan de operator kenbaar maken. Eén gesprek en mogelijk nog een tweede gesprek. Maar van tegenhouden van plaatsing is geen sprake.
Voor ‘small cells’ geldt zelfs deze bepaling niet. Een kennisgeving aan de gemeente volstaat. De bevolking en gemeenteraad staan volledig buitenspel. Alles gaat achter gesloten deuren, wat de bewoners van de gemeente Renkum inmiddels hebben gemerkt. Alles is al jaren geleden bedisseld.
Een club van de 40 ‘grote’ Nederlandse steden schrijft op haar website dat de smart city moet voldoen “aan de Europese democratische waarden en bijdragen aan een leefbare stad zoals bedoeld in Sustainable Development Goal 11 (SDG, red.), vastgesteld door de Verenigde Naties en waarin staat dat steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam moeten worden.”
Buzzwords als inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam moeten de bevolking overtuigen dat het hier om een goede zaak gaat. Ofschoon de VN in deze SDG’s niet concreet de uitrol van 5G benoemt, is dat toch wat wereldwijd de steden eronder lijken te verstaan.
Mondiale coördinatie
Elke suggestie dat ergens een plan achter schuil gaat, wordt door de media en overheden als ‘complottheorie’ weggezet. Toch zijn dit soort plannen gewoon online te vinden, maar weinigen lijken daar naar te zoeken. Zo ook de media, die de plicht hebben om achtergronden bij belangrijke ontwikkelingen te onderzoeken en bekend te maken.
De secretaris-generaal van de ITU* Houlin Zhao zei in mei 2020: “Er zal een voor- en na-COVID-19 zijn. We moeten deze kans grijpen om de ontwikkeling van de digitale samenleving te versnellen. Dat betekent dat we betere omgevingen moeten creëren voor investeringen in ICT-infrastructuur, de ontwikkeling van nieuwe technologieën zoals 5G moeten faciliteren en deze technologieën moeten gebruiken om de SDG’s te helpen bereiken.”
*International Telecommunication Union
Er zijn tal van uitspraken gedaan die de Covid ‘pandemie’ als ‘small window of opportunity’ beschouwen en waarmee de indruk wordt gewekt dat deze pandemie minimaal gewenst is, en vermoedelijk ook gepland. Bekijk deze voorbereiding eind 2019 onder de naam Event201.
Ook het als ‘praatclub’ (met een jaarlijkse begroting van €400 miljoen) gerelativeerde World Economic Forum heeft een vinger in de digitale pap. Zij richtte in 2020, ’toevallig’ midden in het eerste Covidjaar, de G20 Global Smart Cities Alliance op. Hierin zouden volgens het WEF 200.000 steden zijn verenigd. Een stad als Apeldoorn wordt als partner genoemd. Het gaat hierbij om het mislukte ‘witte kastjes’ project waarover EZAZ diverse malen uitgebreid publiceerde.
Hoeveel invloed deze club in de praktijk heeft valt nog te bezien, maar het bewijst wel dat mondiaal opererende organisaties drijvende krachten achter deze ontwikkelingen zijn.
Bevoegdheid terugnemen
Gemeenten, ambtenaren en raadsleden zijn gemakkelijk overdonderd door regels of opdrachten van bovenaf. Het rijk, de VN, een grote telecommaatschappij werken intimiderend op veel kleinere gemeenten. Toch moeten we ons realiseren dat het hier om een cruciale zaak gaat: de uitrol van 5G in elke straat kan gezondheidsschade opleveren, maar er is geen belangstelling dat goed te onderzoeken. Ook de privacy van burgers is in groot gevaar. Privacy ligt ten grondslag aan vrijheid, zonder privacy is er ook geen vrijheid.
En uitgerekend hierover mogen gemeenten, en zeker de burgers, niet bepalen wat en hoe dit proces van digitalisering van hun gemeente verloopt. Gemeenteraadsleden moeten niet vallen voor de valse ‘SDG-doelen’, lege woorden, de gelikte presentaties of inspelen op gevoelens van ‘solidariteit’, zoals bij de gemeente Amsterdam die rolstoelgebruikers opvoert die van al die dataverzameling en verwerking door middel van AI (kunstmatige intelligentie) zullen profiteren. Hiermee werkt Amsterdam op het schuldgevoel van de raadsleden die bezwaren inbrengen tegen deze ontwikkelingen.
Steeds meer gemeenteraden eisen van colleges transparantie. De vraag is of dat genoeg is. De gemeenteraden moeten zich inspannen om hun bevoegdheden terug te halen om te bepalen wat er in de gemeente gebeurt.
Lees ook het uitgebreide artikel op Want To Know en dit artikel van Elze van Hamelen.