Julian Assange is vrij! Dit nieuws heeft in alle uithoeken van de wereld tot grote opluchting en vreugde geleid. Tijdens een tussenstop ergens op Amerikaanse bodem zal hij zich schuldig (moeten) verklaren aan één aanklacht wegens het overtreden van de spionagewet in de Verenigde Staten. Daarna kan de 52-jarige Assange doorvliegen naar zijn geboorteland Australië.
Dit is de overeenkomst die op de achtergrond met de Amerikaanse justitie is gesloten: Assange bekent schuld en krijgt daarvoor 62 maanden gevangenisstraf, een straf die hij al in de extra beveiligde gevangenis Belmarsh in Londen heeft doorgebracht. Daarmee komt Assange dus direct na de korte rechtszitting op Saipan op het Amerikaanse grondgebied in de Stille Oceaan op vrije voeten. Met deze enkelvoudige veroordeling vervallen de 17 aanklachten die in 2019 onder president Donald Trump tegen Assange werden ingediend.
Aanleiding voor de jacht op Assange waren het publiceren van de beelden van een aanval met een Amerikaanse Apache-helikopter in Bagdad, waarbij een dozijn mensen omkwamen, waaronder twee journalisten. Ook het vrijgeven in 2010 van honderdduizenden geheime Amerikaanse documenten over de oorlogen in Afghanistan en Irak, evenals een schat aan diplomatieke berichten, brachten de autoriteiten van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk in grote verlegenheid.
Bij de inval in 2003 in Irak als onderdeel van de ‘War on terror’ kwamen honderdduizenden tot meer dan een miljoen Irakese burgers om het leven, afhankelijk van de geraadpleegde bron. De secretary of state destijds Madelin Albright zou later zeggen dat de 500.000 omgekomen Irakese kinderen weliswaar een hoge prijs was, maar dat dat het waard was.
Assange had voorafgaand aan de 1.901 dagen in de zwaar beveiligde Britse gevangenis Belmarsh al een lange martelgang achter de rug.
In november 2010 vaardigde Zweden een Europees arrestatiebevel uit tegen Assange wegens beschuldigingen van aanranding. Nadat hij zijn beroep tegen het arrestatiebevel had verloren, verbrak hij zijn borgtocht en vluchtte hij in juni 2012 naar de ambassade van Ecuador in Londen. Hij kreeg asiel van Ecuador in augustus 2012 op grond van politieke vervolging en de vrees dat hij zou worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten. Zweedse aanklagers lieten het onderzoek in 2019 vallen.
Op 11 april 2019 werd Assange’s asiel in de ambassade van Ecuador in Londen ingetrokken na een reeks geschillen met de Ecuadoraanse autoriteiten. De Britse politie werd uitgenodigd in de ambassade en hij werd gearresteerd.
“WikiLeaks publiceerde baanbrekende verhalen over overheidscorruptie en mensenrechtenschendingen, en hield de machtigen verantwoordelijk voor hun daden”, aldus WikiLeaks in haar verklaring over de pleidooi deal.
“Als hoofdredacteur heeft Julian zwaar betaald voor deze principes en voor het recht van de mensen om te weten. Nu hij terugkeert naar Australië, bedanken we iedereen die ons bijstond, voor ons vocht en zich volledig bleef inzetten in de strijd voor zijn vrijheid.“
