Niet eerder heeft China zich zo uitgebreid en kritisch uitgelaten over de Verenigde Staten. In een onlangs gepubliceerd document hekelt China de VS om haar voortdurende inmenging in de interne aangelegenheden van andere landen, haar streven naar hegemonie, het bevorderen van subversie en infiltratie, en moedwillig oorlogen voeren, waardoor de internationale gemeenschap schade wordt berokkend. Maakt China zich op voor een confrontatie met de VS en dient dit document dan als legitimatie? De VS lijkt met Oekraïne na 20 jaar oorlogen en CIA-operaties haar hand te hebben overspeeld. China trekt duidelijk een streep.
Foto: President Xi Jinping en president Vladimir Poetin achter het fornuis (2018)
Bevordering democratie en vrijheid
Ongemerkt heeft het Ministry of Foreign Affairs, van de People’s Republic of China een pikant document gepubliceerd. Onderwerp: de Verenigde Staten. In plaats van de loftrompet, wordt de VS stevig gekapitteld over haar drang naar wereldoverheersing en de hieruit volgende oorlogszucht.
De spanningen rond de oorlog in Oekraïne en de rol daarbij van de Verenigde Staten hebben in de wereld grote verschuivingen in bestaande internationale coalities veroorzaakt. Zo hebben de Amerikaanse sancties Rusland van het westen doen afkeren en meer gericht op andere belangrijke landen als China, India en landen in Afrika en Zuid-Amerika, waarvan een groeiend aantal landen lid is van BRICS, een economisch samenwerkingsverband van niet-Westerse landen.
Dat China nu met dit rapport naar buiten komt zal zeker te maken hebben met verschoven internationale verhoudingen. Rusland en China zijn naar elkaar toegegroeid. Vermoed wordt dat president Poetin dat niet van harte doet. Al sinds zijn aantreden als president in 2000 heeft hij talloze pogingen gedaan om tot een hechtere band met het Westen te komen, zowel op economisch terrein als militair vlak. Maar het Westen verkeerde in euforische stemming over de ‘overwinning’ van het westerse kapitalisme op het Sovjet-communisme.
Kleurenrevoluties
In de nota pakt China flink uit over de Verenigde Staten.
“De Verenigde Staten hebben een hegemoniaal draaiboek ontwikkeld om “kleurenrevoluties” te ensceneren, regionale geschillen aan te wakkeren en zelfs rechtstreeks oorlogen te ontketenen onder het mom van bevordering van democratie, vrijheid en mensenrechten. Vasthoudend aan de mentaliteit van de Koude Oorlog hebben de Verenigde Staten de blokpolitiek opgevoerd en conflicten en confrontaties aangewakkerd. Zij hebben het concept van nationale veiligheid overschreden, misbruik gemaakt van exportcontroles en unilaterale sancties aan anderen opgelegd. Zij hebben het internationale recht en de internationale regels selectief benaderd en deze naar eigen goeddunken toegepast of verworpen, en zij hebben getracht regels op te leggen die hun eigen belangen dienen in naam van de handhaving van een “op regels gebaseerde internationale orde“.
Met dit verslag, “waarin de relevante feiten worden gepresenteerd“, wil China “het misbruik van de Amerikaanse hegemonie op politiek, militair, economisch, financieel, technologisch en cultureel gebied aan de kaak stellen en meer internationale aandacht vestigen op de gevaren van de Amerikaanse praktijken voor de wereldvrede en -stabiliteit en het welzijn van alle volkeren.”
Het rapport: “Er zijn talloze voorbeelden van Amerikaanse inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van andere landen. In naam van de “bevordering van de democratie” hebben de Verenigde Staten een “Neo-Monroe Doctrine” toegepast in Latijns-Amerika, “kleurrevoluties” op gang gebracht in Eurazië en de “Arabische Lente” in West-Azië en Noord-Afrika georkestreerd, wat in vele landen chaos en rampspoed heeft gebracht.“
Aansluitend bij de actuele situatie in Oekraïne, waarbij de VS een grote rol heeft gespeeld bij de zogenoemde ‘Maidan-opstand’: “Het jaar 2003 was het begin van een opeenvolging van “kleurenrevoluties” – de “Rozenrevolutie” in Georgië, de “Oranje Revolutie” in Oekraïne en de “Tulpenrevolutie” in Kirgizië. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gaf openlijk toe een “centrale rol” te hebben gespeeld bij deze “regimeveranderingen”. De Verenigde Staten bemoeiden zich ook met de binnenlandse aangelegenheden van de Filippijnen, waarbij president Ferdinand Marcos Sr. in 1986 en president Joseph Estrada in 2001 werden afgezet door middel van de zogenaamde “Volksmachtrevoluties“.
Meten met twee maten
Volgens China meten de Verenigde Staten met twee maten wat betreft internationale regels: “Door hun eigenbelang voorop te stellen, hebben de Verenigde Staten zich onttrokken aan internationale verdragen en organisaties, en hebben zij hun binnenlands recht boven het internationaal recht geplaatst.“
Volgens het rapport: “vellen de VS willekeurig een oordeel over de democratie in andere landen en verzinnen een vals verhaal over “democratie versus autoritarisme” om aan te zetten tot wrijving, verdeeldheid, rivaliteit en confrontatie. In december 2021 organiseerden de Verenigde Staten de eerste “Top voor Democratie”, die door vele landen werd bekritiseerd en bestreden omdat zij de geest van de democratie bespotten en de wereld verdelen. In maart 2023 zullen de Verenigde Staten opnieuw een “Top voor Democratie” organiseren, die onwelkom blijft en opnieuw geen steun zal vinden.”
Militaire overmacht
De geschiedenis van de VS kenmerkt zich door een aaneenrijging van geweld tegen staten die niet de Amerikaanse belangen dienen.
Volgens het rapport hebben de Verenigde Staten na de Tweede Wereldoorlog oorlogen uitgelokt of gelanceerd, waaronder de Koreaanse Oorlog, de oorlog in Vietnam, de Golfoorlog, de oorlog in Kosovo, de oorlog in Afghanistan, de oorlog in Irak, de oorlog in Libië en de oorlog in Syrië, waarbij zij hun militaire hegemonie misbruikten om de weg vrij te maken voor expansionistische doelstellingen. In de afgelopen jaren heeft het gemiddelde jaarlijkse militaire budget van de VS de 700 miljard dollar overschreden, goed voor 40 procent van het wereldtotaal, meer dan de volgende 15 landen samen. De Verenigde Staten hebben ongeveer 800 overzeese militaire bases, met 173.000 troepen in 159 landen.
“Zoals de voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter zei, zijn de Verenigde Staten ongetwijfeld de meest oorlogszuchtige natie in de wereldgeschiedenis. Volgens een rapport van de Tufts Universiteit, “Introducing the Military Intervention Project: A new Dataset on U.S. Military Interventions, 1776 – 2019” hebben de Verenigde Staten in die jaren wereldwijd bijna 400 militaire interventies uitgevoerd, waarvan 34 procent in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, 23 procent in Oost-Azië en de Stille Oceaan, 14 procent in het Midden-Oosten en Noord-Afrika en 13 procent in Europa. Momenteel neemt het aantal militaire interventies in het Midden-Oosten en Noord-Afrika en in Afrika bezuiden de Sahara toe.“
In september 2022 zei de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Suleyman Soylu op een bijeenkomst dat de Verenigde Staten in Syrië een oorlog bij volmacht hebben gevoerd, Afghanistan in een opiumveld en heroïnefabriek hebben veranderd, Pakistan in rep en roer hebben gebracht en Libië in onophoudelijke burgerlijke onrust hebben achtergelaten. De VS doet alles wat nodig is om te roven en de bevolking van elk land met ondergrondse grondstoffen tot slaaf te maken. Onlangs zei Suleyman nog dat de VS met zijn “smerige handen van Turkije moest afblijven“.
De macht van de Amerikaanse dollar
De Chinezen sommen per thema de grote invloed van de VS op. Zo stelt het rapport dat na de Tweede Wereldoorlog de Verenigde Staten het systeem van Bretton Woods, het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank oprichtten, die samen met het Marshallplan (waarmee Europa na de Tweede Wereldoorlog werd ‘geholpen’, red.) het internationale monetaire systeem vormden dat rond de Amerikaanse dollar is opgebouwd. Door te profiteren van de status van de dollar als de belangrijkste internationale reservemunt, innen de Verenigde Staten in feite “seigniorage*” van de hele wereld; en door hun controle over internationale organisaties dwingen zij andere landen om de politieke en economische strategie van Amerika te dienen.
*Seigniorage is het verschil tussen de nominale waarde van geld, zoals een biljet van 10 dollar of een muntstuk van een kwartje, en de productiekosten ervan. Met andere woorden, de productiekosten van een munt in een bepaalde economie of land zijn lager dan de werkelijke ruilwaarde, die doorgaans toekomt aan de regeringen die het geld slaan.
De Verenigde Staten exploiteren de rijkdom van de wereld met behulp van “seigniorage”, zo het rapport. “Het kost slechts 17 cent om een biljet van 100 dollar te produceren, maar andere landen moesten 100 dollar aan werkelijke goederen ophoesten om er een te krijgen. Meer dan een halve eeuw geleden werd erop gewezen, dat de Verenigde Staten zonder scrupules exorbitante privileges genoten en tekorten veroorzaakten, die door hun dollar werden gecreëerd, en het waardeloze papieren biljet gebruikten om de grondstoffen en fabrieken van andere naties te plunderen.“
Tijdens Covid
De VS zouden volgens de Chinezen de Covidperiode misbruikt hebben om instabiliteit en onzekerheid in de wereldeconomie te veroorzaken.
Het rapport: “Tijdens de COVID-19 pandemie maakten de Verenigde Staten misbruik van hun wereldwijde financiële hegemonie en injecteerden triljoenen dollars in de wereldmarkt, waardoor andere landen, vooral opkomende economieën, de prijs moesten betalen. In 2022 maakte de Fed een einde aan haar uiterst soepele monetaire beleid en ging over tot agressieve renteverhogingen, wat leidde tot onrust op de internationale financiële markt en een aanzienlijke depreciatie van andere valuta’s, zoals de euro, waarvan vele tot een dieptepunt in 20 jaar daalden. Als gevolg daarvan werd een groot aantal ontwikkelingslanden geconfronteerd met hoge inflatie, valutadepreciatie en kapitaaluitstroom. Dit was precies wat Nixons minister van Financiën John Connally ooit opmerkte, met zelfgenoegzaamheid en toch scherpe precisie: “De dollar is onze munt, maar het is jullie probleem.”
De Chinezen hebben voor dit rapport hun huiswerk gedaan: “Uit statistieken blijkt dat de Amerikaanse sancties tegen buitenlandse entiteiten van 2000 tot 2021 met 933 procent zijn toegenomen. De regering Trump alleen al heeft meer dan 3.900 sancties opgelegd, wat neerkomt op drie sancties per dag. Tot nu toe hadden of hebben de Verenigde Staten economische sancties opgelegd aan bijna 40 landen in de hele wereld, waaronder Cuba, China, Rusland, Noord-Korea, Iran en Venezuela, waardoor bijna de helft van de wereldbevolking wordt getroffen.“
Technologische overmacht
De publicatie lijkt een cumulatie van een ‘oorlog’ tussen de VS en China dat al jaren op vele fronten woedt. Zo ook op het vlak van technologie.
Het rapport: “De Verenigde Staten hebben een hele reeks excuses verzonnen om China’s hightechbedrijven met mondiale concurrentiekracht aan banden te leggen en hebben meer dan 1.000 Chinese bedrijven op sanctielijsten geplaatst. Daarnaast hebben de Verenigde Staten ook controles ingesteld op biotechnologie, kunstmatige intelligentie en andere geavanceerde technologieën, de uitvoerbeperkingen verscherpt, de screening van investeringen verscherpt, Chinese sociale media-apps zoals TikTok en WeChat onderdrukt en bij Nederland en Japan gelobbyd om de uitvoer van chips en aanverwante apparatuur of technologie naar China te beperken.“
Niet alleen China, ook Japan moest al in de 1980-er jaren buigen voor de VS. Ten gevolge van het zogeheten ‘301-investigation’ werden de Japanse halfgeleiderbedrijven bijna volledig uit de wereldconcurrentie verdreven en hun marktaandeel daalde van 50 naar 10 procent. Ondertussen, met de steun van de Amerikaanse regering, grepen een groot aantal Amerikaanse halfgeleiderbedrijven de kans en veroverden een groter marktaandeel.
De Amerikaanse media-industrie
In het westen weten we weinig van de culturele waarden van landen als Rusland en China. En wat we ervan krijgen te zien, horen of lezen is veelal negatief. Het rapport: “De Amerikaanse culturele hegemonie uit zich niet alleen in “directe interventie”, maar ook in “infiltratie in de media” en als “een trompet voor de wereld”. De door de VS gedomineerde westerse media spelen een bijzonder belangrijke rol bij de vorming van de wereldwijde publieke opinie ten gunste van de Amerikaanse inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van andere landen.
De Amerikaanse regering censureert streng alle sociale mediabedrijven en eist hun gehoorzaamheid. Twitter CEO Elon Musk gaf op 27 december 2022 toe dat alle sociale mediaplatforms samenwerken met de Amerikaanse overheid om inhoud te censureren, meldde Fox Business Network. De publieke opinie in de Verenigde Staten is onderworpen aan overheidsingrijpen om alle ongunstige berichten aan banden te leggen. Google laat vaak pagina’s verdwijnen.
Ofschoon deze bewering niet te weerleggen is, weet ook de boodschapper zelf in eigen land, China, hoe zij de ongewenste boodschappen bij het Chinese publiek moet weghouden.
Venijnig wordt het rapport als het om de mondiale propaganda gaat die de VS tegen de ‘socialistische landen’ richt: “De Verenigde Staten misbruiken hun culturele hegemonie om “vreedzame evolutie” in socialistische landen aan te moedigen. Ze zetten nieuwsmedia en culturele organisaties op die zich richten op socialistische landen. Zij storten duizelingwekkende hoeveelheden overheidsgeld in radio- en televisienetwerken om hun ideologische infiltratie te ondersteunen, en deze spreekbuizen bestoken socialistische landen dag en nacht in tientallen talen met opruiende propaganda.”
Een multipolaire wereld
China, gelijk ook Rusland, vindt dat landen elkaar moeten respecteren en als gelijken moeten behandelen. “Grote landen moeten zich gedragen op een wijze die past bij hun status en het voortouw nemen bij het nastreven van een nieuw model van betrekkingen tussen staten, met dialoog en partnerschap, niet met confrontatie of bondgenootschap. China verzet zich tegen alle vormen van hegemonisme en machtspolitiek en verwerpt inmenging in de interne aangelegenheden van andere landen. De Verenigde Staten moeten zich ernstig beraden. Zij moeten kritisch onderzoeken wat zij hebben gedaan, hun arrogantie en vooroordelen laten varen en hun hegemoniale, dominante en intimiderende praktijken staken.”
Het is dan ook niet toevallig dat vrijwel gelijktijdig met bovenbeschreven rapport China kwam met het ‘The Global Security Initiative Concept Paper‘.
In het plan zet China haar ideeën uiteen over de multipolaire wereld. In het paper roept China landen op zich te blijven inzetten voor de visie van “gemeenschappelijke, alomvattende, op samenwerking gebaseerde en duurzame veiligheid” en “de legitieme veiligheidsbelangen van alle landen serieus te nemen“. Tot de gedetailleerde gebieden voor meer gecoördineerde werkzaamheden behoren het voorkomen van een kernoorlog en het “bevorderen van een politieke regeling van internationale en regionale brandhaarden“.
Momenteel hebben meer dan 80 landen en regionale organisaties het initiatief onderschreven of gesteund, zei Wang Wenbin, woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Nawoord
Niet eerder zijn landen als Rusland en China zo uitgesproken geweest over de Verenigde Staten als in deze jaren. De door de VS uitgelokte oorlog met Rusland lijkt de bekende druppel te zijn. Ook het onder presidenten Poetin en Xi Jinping gegroeide vertrouwen in eigen kunnen hebben de angst voor de VS doen afnemen. De door de VS gewenste tweede eeuw van mondiale hegemonie, begonnen met ‘9/11’, en de plannen voor een ‘New American Century’ lijken op steeds meer weerstand in de wereld te stuiten.
Europa is in dit titanengevecht de grote verliezer. Zich helemaal aan de VS te hebben uitgeleverd moet het dienen als frontsoldaat in de NAVO, ook wel de ‘knokploeg’ van de Verenigde Staten genoemd.
Er is voldoende reden om ook aspecten van de Chinese samenleving tegen het licht te houden. Daarbij erkennend dat wij dat altijd met westerse ogen doen. De interne ‘aandachtspunten’ in China doen niets af aan bovenstaande opsomming van het gedrag van de Verenigde Staten. Geen land is zo agressief en arrogant als de VS. Alleen de voortdurende brainwash uit de VS in onze media voorkomt dat we de ware aard van onze bondgenoot gaan zien.
China roept de VS op om eens in de spiegel te kijken, maar Europa heeft ook huiswerk te doen. Want wat is het Europese project nog waard als het een bijwagen van Amerikaanse belangen is, waarbij de afzonderlijke landen zich helemaal aan ‘Brussel’ hebben uitgeleverd.
We leven in beslissende tijden zoveel is duidelijk. Het door de VS met geweld opgelegde ‘Nieuwe Normaal’, waarin onderwerping en de-humanisering centraal staan, krijgt steeds meer weerstand.
Met de oorlog in Oekraïne en de publieke aanval van China op de VS, lijken de tijden te keren.