De windsnelheid in Duitsland is momenteel de laagste in 50 jaar. Daardoor lopen de energie-opbrengsten, en hiermee verbonden de rendementen op de investeringen, aanzienlijk en mogelijk langdurig terug. “De wind op een hoogte van honderd meter waaide over Duitsland met slechts een gemiddelde van 5,5 m/s, een vijfde minder dan normaal”, schrijft het nieuwskanaal Apollo-News.
Foto: Pixabay
Toenemende verliezen windenergie
De gevolgen van langdurige terugval van windkracht zijn aanzienlijk. Eén procent minder windkracht, betekent drie procent minder energie-opbrengsten. De toch al magere financiële opbrengsten van windparken, vaak sterk afhankelijk van allerhande subsidies, slaan daarmee om in verlies.
Zo sloeg de omzet van een windturbinepark in het Duitse Cuxhaven in het eerste kwartaal om van € 31,4 miljoen naar € 27,9 miljoen ten opzichte van dezelfde periode het jaar ervoor. De kleine winst van € 1,1 miljoen veranderde in een verlies van € 7,1 miljoen.
De wiebelstroom krijgt hiermee een nieuwe dimensie. Niet alleen varieert de wind per dag of per week, maar kan dus ook voor maanden gedeeltelijk wegvallen.
Dat gebeurde eerder in 2021, en niet alleen in Duitsland, maar in talrijke Europese landen. In allerijl moest aardgas worden ingezet om het tekort aan windenergie op te vangen. Het leidde tot een mondiale energiecrisis en stijgende gasprijzen, dat later in Europa nog zou worden verergerd door de opzettelijke vernietiging van de aardgastoevoer uit Rusland via de Nordstream pijpleiding. Uiteindelijk zou Rusland de schuld krijgen van deze prijsontwikkeling.
Kennis over deze langdurige schommelingen in windkracht ontbreekt en daarmee elke vorm van voorspelbaarheid. Dat heeft grote gevolgen voor de planbaarheid van de energievoorziening. Ook investeerders moeten op grond van deze ervaringen met nog grotere onzekerheidsmarges rekenen in een markt die toch al amper zonder overheidssubsidies kan overleven, laat staan winstgevend kan zijn.
Windschaduw
De plaatsing van windturbines, net zoals zonneparken, stuit op steeds meer weerstand bij de bevolking, een andere factor die investeerders afschrikt. De schaarse ruimte in veel Europese landen, zeker in Nederland, maakt het vinden van geschikte locaties ook steeds problematischer. Afnemende ruimte betekent dat de windturbines dichter op elkaar moeten worden geplaatst. Dat leidt tot ‘windschaduw’, dat zoveel betekent dat windturbines in elkaars ‘windluwte’ staan waardoor de opbrengsten van de (vanuit de windrichting gezien) achterliggende windturbines afneemt. Volgens Apollo-News kan zich dat effect ook over vele kilometers voordoen.
Zo blijken de windturbines voor de Belgische kust wind ‘weg te kapen’ voor de windturbines voor de Nederlandse kust.
“Een windturbine is ontworpen om wind uit de lucht te halen. Als je achter een windturbine meet, dan waait het er minder hard. Achter een windmolenpark met veel windturbines bij elkaar, zie je echt lagere windsnelheden”, legt Remco Verzijlbergh uit, de CEO van de Nederlandse weersvoorspellingsdienst Whiffle. Dit fenomeen staat ook bekend als ‘windschaduw’ of het ‘zogeffect’. Dit schrijft de Belgische omroep VRT op haar website.
Vooral de combinatie van wind- met zonne-energie, dat ook onvoorspelbaar is, maakt de basis voor de elektriciteitsvoorziening van een modern en technologisch land vrijwel onbruikbaar. De meeste apparaten, machines, rekencentra, internethubs, alle smarttoepassingen hebben een stabiele en zekere energietoevoer nodig. Te grote schommelingen in de energietoevoer veroorzaakt ook variatie van de netfrequentie, normaal 50 Hz. Een kleine afwijking kan elektronische apparatuur al beschadigen.
Apollo-News: “Tussen 1978 en 2009 daalde de wereldwijde windsnelheid op grondniveau met 2,3 procent per decennium, voordat deze sinds 2010 onverwacht sterk steeg en nu dus weer regelmatig afzwakt. De huidige winddip heeft al geleid tot prijspieken van meer dan €400/MWh op de elektriciteitsbeurs, gevolgd door negatieve elektriciteitsprijzen tot €258/MWh, exorbitante import-en reservekosten van elektriciteitscentrales en problemen met de netstabiliteit die de stroomstoring in Spanje hebben veroorzaakt.”
Foto: Pixabay
