Het is moeilijk voor te stellen, maar een nieuwe Brusselse wet doet precies wat de in de DDR gehate STASI ook deed: alle persoonlijke correspondentie openen. Wat toen nog in gesloten enveloppe zat, zit nu in encrypt berichtenverkeer. Met het volledige scannen van alle privé-communicatie is de Europese burger terug in de DDR.
Foto: STASI-medewerkers opent en scant alle briefpost (EZAZ/STASI Museum Berlijn)
Terug naar de DDR
Bij rondleidingen door het STASI-Museum in Berlijn overheerst verbazing en verontwaardiging over de alles en iedereen bespionerende STASI, de staatsveiligheidsdienst van de toenmalige DDR (Oost-Duitsland). Beelden van tientallen taperecorders die vertrouwelijke gesprekken tussen burgers opnamen en machines die met stoom alle dichtgeplakte enveloppen openden, STASI-medewerkers die de geopende brieven kopiëren. Hoe kon dat hebben bestaan?
Met de voorgestelde EU-wet voor het scannen van privé-berichtenverkeer via diverse grotere chatplatforms wordt echter de werkwijze van de STASI in ere hersteld: alle correspondentie wordt op digitale wijze ‘geopend’ (van encryptie ontdaan) en gescand. Daarmee wordt op ‘moderne’ wijze het digitale briefgeheim beëindigd.
“Elke foto, elk bericht, elk bestand dat u verstuurt wordt automatisch gescand—zonder uw toestemming of verdenking. Dit gaat niet over het vangen van criminelen. Het is massasurveillance opgelegd aan alle 450 miljoen burgers van de Europese Unie”, stelt de website Fight Chat Control. De scanning vindt bij iedereen plaats. Een heldere verdenking van een (voorgenomen) misdrijf is niet nodig, toch een van de fundamenten van een rechtsstaat.
Als reden wordt genoemd het bestrijden van kinderporno en andere vormen van criminaliteit. Maar wie even doordenkt realiseert zich dat de smerige wereld van de kinderhandel zich echt niet afspeelt bij de grote chatplatforms als Whatsapp, Signal of Telegram. Die zullen te vinden zijn op het Dark Web of hebben hun andere communicatiekanalen.
De reden is dan ook flauwekul en een voorwendsel om alles en iedereen te volgen, de data te verzamelen, af te leveren bij AI-bedrijven als Palentir en zo politieke of psychologische profielen op te stellen.
“Automatische scanners identificeren routinematig onschuldige inhoud, zoals vakantiefoto’s of privégrappen, als illegaal, waardoor gewone mensen het risico lopen van valse beschuldigingen en onderzoeken worden geschaad”, gaat Fight Chat Control verder.
Nederland koploper hosting van verboden kindermateriaal
Volgens het Duits statistisch bureau Statista host Nederland 32% van de mondiale kinderporno op haar servers. Het gaat daarbij om getelde URL’s die naar Nederland leiden, maar liefst 82.605. Het is niet verrassend dat Nederland ook hoog scoort bij de productie van dat materiaal.

Verklaring voor deze Nederlandse positie is de uitgebreide en internationaal goed verbonden internet-infrastructuur. Maar zeker ook de als liberaal bekendstaande Nederlandse cultuur. Toch verbaast het dat niemand, niet in Den Haag, noch in Brussel de behoefte voelt om in actie te komen. Statista weet klaarblijkelijk exact hoe het zit, maar deze kennis lijkt onbenut.
In plaats van de bron van deze smerige industrie aan te pakken, wordt het fenomeen aangrepen om ieders digitale privé post te openen. De wens tot totale controle over wat de burger denkt en uit lijkt eerder de reden.
Europarlementariërs uitgezonderd
We kennen het uitzonderingsprincipe van de voorgestelde herziening van de Nederlandse pensioenwet: de risicovolle overgang geldt voor iedereen, behalve voor de leden van het parlement.
Met deze wet is het niet anders. Volgens Fight Chat Control blijven de chats van Europarlementariërs buiten de scan. Hun berichten blijven vertrouwelijk, die van bijna 500 miljoen Europese burgers niet. Het maakt het voor de parlementariërs een stuk eenvoudiger om met deze wet in te stemmen.
Landen die vóór deze wet zijn: Bulgarije, Kroatië, Cyprus, Denemarken, Frankrijk, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Malta, Portugal, Slowakije, Spanje en Zweden.
Opmerkelijk is hierbij dat een aantal landen die voor uit Nederland vertrekkenden als ‘veilig’ worden beschouwd voor de uitwassen van deze resettijd: denk aan Portugal, Kroatië of Zweden, dus vóór deze wet zullen stemmen.
Tegen zijn, naast Nederland, Oostenrijk, België, Tsjechië, Finland en Polen.
Nog twijfelend zijn: Estland, Duitsland, Griekenland, Luxemburg, Roemenië en Slovenië.

Scannen zonder verdenking ook gevaar voor bedrijfsleven
De toch al gaande uittocht van Europese bedrijven, kan met deze maatregel verder worden versneld. Immers ook geheimen rond innovaties of financiële situatie moeten binnen de Europese Unie 100% veilig gecommuniceerd kunnen worden. Als encryptie eenmaal wordt gebroken, staat de deur open voor criminelen om binnen te glippen. Helaas zijn ook overheden niet vies van bedrijfsspionage. Zo werd bekend dat de Amerikaanse overheid meekeek met interne communicatie binnen Airbus, de grote Europese concurrent van de Amerikaanse Boeing.
Met het zo onbeschaamd terzijde schuiven van het mensenrecht op privacy, is alles geoorloofd. Denk aan de miljarden camerabeelden (met gezichtsherkenning) die overheden en bepaalde bedrijven beheren.
Protest tegen grootschalige privacyschending
De website fightchatcontrol.eu biedt de mogelijkheid om eenvoudig en direct protest aan te tekenen tegen deze ontwikkeling. Na een eenvoudig keuze van Nederlandse Europarlementariërs kan een bericht worden verzonden.
Een actuele timeline op de website toont de laatste ontwikkelingen.
Fight Chat Control is ook via Mastodon te volgen: mastodon.social/@chatcontrol