Een aantal Noorse parlementsleden wil dat hun land de stroomlevering aan Duitsland gaat beperken. Door de gefaalde energietransitie in Duitsland is het land sterk van importen afhankelijk. De grote vraag naar Noorse stroom doet ook in Noorwegen de energieprijzen stijgen. En de Noren willen lagere energieprijzen.
Foto: Oliemuseum in Stavanger (EZAZ)
Minder afhankelijk van Rusland
Een combinatie van de sancties tegen Rusland en de gefaalde energietransitie in Duitsland, heeft het land haar afhankelijkheid naar andere landen verplaatst. Een van die landen is Noorwegen.
De kabels van Noorwegen naar Duitsland en het Verenigd Koninkrijk die door de vorige regering zijn aangelegd, hebben de Noorse exportcapaciteit met meer dan 40% verhoogd, schrijft de Berliner Zeitung.
Daarnaast vinden de Noren dat de macht in het energiebeleid steeds meer is verschoven van het Noorse parlement naar de EU en Acer, het Europese agentschap van energie autoriteiten.
Deze beslissingen hebben volgens sommige parlementsleden de Noorse elektriciteitsmarkt kapot gemaakt en vormen een belangrijke reden waarom de mensen in Noorwegen nu geconfronteerd worden met hoge en onstabiele prijzen.
Momenteel is Noorwegen de belangrijkste leverancier van gas aan Europa. Maar liefst 30% van de aardgasimport van Europa komt uit Noorwegen. Voor Duitsland is dat zelfs 60%. De import uit Noorwegen steeg explosief toen de Nordstream pijpleiding werd opgeblazen en in diezelfde week een nieuwe pijpleiding tussen Noorwegen naar Polen werd geopend. Op deze wijze kwam de gastoevoer naar Duitsland in handen van een EU-land (Polen) en een innige bondgenoot van de Verenigde Staten.
Noorwegen is geen lid van de Europese Unie, maar wel van de EEA (EER), European Economic Area. Hierbij behoudt Noorwegen een grote mate van autonomie, maar geniet toch bepaalde voordelen van de EU.
Noren klagen over hoge energieprijzen
De grote hoeveelheden gas dat Noorwegen levert aan vooral Duitsland drijft de energieprijzen voor Noorse gebruikers sterk op. De situatie zorgt nu zelfs voor politieke spanningen. Met name een EU-energiepakket dat in 2019 is aangenomen, getiteld “Schone energie voor alle Europeanen”, is veel Noren een doorn in het oog. Met dit pakket wil Europa van de schone energie van Noorwegen gebruikmaken om het aandeel in ‘duurzame’ energie zo veel mogelijk op te krikken. Ten koste van de Noren.
Dat begint zich ook politiek te wreken. De controverse heeft nu zelfs geleid tot het uiteenvallen van de regeringscoalitie. Terwijl de sociaaldemocraten enkele van de minder controversiële richtlijnen in het EU-pakket wilden implementeren, was de EU-sceptische Centrumpartij er volledig tegen.
Het onderwerp zet in Noorwegen de discussie op scherp over de mate waarin Noorwegen baas over eigen energie wil blijven. Het Europese Acer komt steeds vaker met aanwijzingen voor de Noren. Het voedt het anti-EU-sentiment dat in Noorwegen nooit weg is geweest.
De Noorse Eurosceptici staan niet alleen in hun kritiek op de te nauwe banden van Noorwegen met de EU en dan vooral op het gebied van energieleveranties. “De Noorse landen krijgen steeds meer het gevoel dat ze opdraaien voor de kosten van een mislukt Duits energiebeleid,” schreef columnist Javier Blas op Bloomberg.
Zweden en Noorwegen hadden afgelopen december al zware kritiek geuit op het Duitse energiebeleid, meldt de Berliner-Zeitung. De Zweedse minister van Energie Ebba Busch zei dat het Duitse energiesysteem “niet in orde” was. De Noorse minister van Energie Terje Aasland van de sociaaldemocraten sprak ook van een “absoluut klote situatie”.
