Minister Van der Maat: “Munitieopslag in een Natura 2000-gebied is een ideale combinatie”, want zo de minister “binnen een straal van drie kilometer mag er niemand komen.” (Bron: NOS)
Het lijkt defensie goed uit te komen, de actuele oorlog in Oekraïne. Zonder rem claimt defensie grote gebieden van Nederland. “Defensie zal in de toekomst nadrukkelijker in de leefomgeving aanwezig zijn”, zei de minister onlangs nog, daarmee doelend op militairen die zichtbaar in de openbare ruimte actief zullen zijn.
De hele operatie om aanzienlijke gebieden van Nederland te militariseren gaat schuil achter de naam ‘Defensie dichtbij’. Volgens de plannen zal geen provincie ontsnappen aan de overlast.
De overlast zal bestaan uit laagvliegende straaljagers, zware transport-helicopters, zware transportdrones, maar ook militairen die al luid schietend (lees knallend) door bewoond gebied trekken. Nu al zijn militairen te zien in ‘gewone’ voor publiek toegankelijk gebieden, zowel natuurgebieden als binnen de bebouwde kom.
Een voorbeeld hiervan toont onderstaande video. (Bron: X)
De video zou op 14 mei 2025 ergens in het oosten van het land zijn opgenomen.
“In Gelderland zijn veel gebieden geschikt voor oefeningen, zoals de Veluwe en de Achterhoek. Er wonen relatief weinig mensen en er is veel open ruimte. Defensie wil die gebieden nu meer gaan gebruiken.”, schrijft Omroep Gelderland. Geen uitspraak van een enthousiaste generaal, maar van de omroep zelf.
Wie bekend is met de Veluwe en de Achterhoek weet dat beide gebieden al lang niet meer dunbevolkt zijn. Alleen al de kleine Achterhoek telt ruim 300.000 inwoners. De provincie Gelderland is met 422 inwoners per km2 ook niet bepaald ‘leeg’. Ook de 2,9 miljoen jaarlijkse toeristen, die de Veluwe vooral vanwege de rust opzoeken, zullen met grote geluidsoverlast geconfronteerd worden.
Onderstaand alle claims van defensie.
Het is duidelijk, Nederland is overvol, en qua inwonertal nog steeds sterk groeiende. Naast gebieden voor de energietransitie, woningbouw, datacentra, distrubutiecentra, ‘wilde natuur’, zoals de wolf, claimt ook defensie haar deel van de natuurlijk en bebouwde ruimte. Daarbij is ‘single-use’ niet meer mogelijk, veel gebieden zullen meerdere claims moeten combineren. Defensie vindt bijvoorbeeld Natura2000-gebieden “ideaal” omdat daar vaak al geen mensen mogen komen. Het deel van de Nederlandse natuur dat niet toegankelijk voor de mens is, zal hiermee verder toenemen.
Wie in de buurt van een militair oefenterrein woont, zal geluidsoverlast gewend zijn. Oldebroek, Harskamp zijn bekende Veluwse locaties waar het geluid van schieten en explosies gewoon zijn. Toch zullen de omwonenden ook daar verschillen gaan merken: er wordt vaker geoefend en de explosieven zullen aanzienlijk zwaarder zijn. Veel bewoners zijn sterk verontrust over deze vooruitzichten.
Veel boeren zijn de laagvliegende legerhelicopters nu al zat. Zo schoot boer Van der Voorst uit het Gelderse Uddel uit ergernis op een laagvliegende helicopter. Vooral de dieren, zoals koeien en paarden, kunnen door een laagvliegende straaljager of helicopter worden opgejaagd.
Voor een aantal boeren in Zeewolde in de Flevopolder komt defensie zo dichtbij, dat zij de boodschap hebben gekregen dat hun boerenbedrijf zal worden gesloopt. Een ‘superkazerne’ staat in Zeewolde gepland. Binnen 15 jaar moeten daar 7.000 militairen gehuisvest worden. „De grond wordt je onder de voeten weggeslagen als je hoort dat jouw woon- en werkplek, vaak al generaties in de familie, wordt ingenomen’’, zegt een van de getroffen boeren.
De gemeente Zeewolde heeft al bij de eerste plannen haar weerstand tegen de nu gekozen lokatie uitgesproken. “Voor een gemeente van de omvang van Zeewolde is de komst van de kazerne een grote opgave. Dat Defensie op deze manier aan ons advies is voorbijgegaan door eenzijdig te kiezen voor de Spiekweg, roept vragen op over de mate waarin wij als lokale overheid serieus worden genomen en onze belangen worden meegewogen bij dit impactvolle besluit. Zeker ook omdat er vanuit onze gemeenteraad een motie ligt om Defensie te overtuigen dat de locatie Oosterwold de betere locatie is voor Defensie”, schijft de gemeente op haar website. In een reactie schreef de gemeente een brief aan de Tweede Kamer.
Commentaren van lezers van de berichten in de media wijzen op de kwetsbaarheid van de lokatie: een polder is eenvoudig onder water te zetten waarmee de megakazerne direct wordt getroffen.
De oplettende lezer zal opvallen dat vooral de boeren het moeten ontgelden: sterk betwiste stikstofregels, onder water zetten van gebieden, meer ruimte voor windturbines en zonneparken en nu ook verdrijving door defensie. De autonome voedelsvoorziening, ooit na de Tweede Wereldoorlog hoog op de agenda, lijkt geen beleidsdoel meer te zijn.
LTO, de belangenorganisatie van landbouwers, stelt in een reactie: “LTO Noord begrijpt de noodzaak van versterking van Defensie, gezien de veranderende geopolitieke omstandigheden. Tegelijkertijd hebben we ons er de afgelopen jaren voor ingezet dat ook de strategische waarde van landbouw en voedselzekerheid wordt meegenomen in discussies over nationale veiligheid. De lobby-inzet van LTO Noord heeft daarom ook deels effect gehad: De uiteindelijke keuze is in meerderheid gevallen op gebieden buiten het agrarisch gebied. Dat is winst, zeker vergeleken met eerdere plannen.” In totaal wordt circa 1.000 hectare aan landbouwgrond ingezet voor toekomstige militaire doeleinden.
Tot overmaat van ramp moeten nog meer boeren in de polder weg. Omroep Flevoland meldt dat ten behoeve van een nieuwe provinciale weg door de Noordoostpolder in alle drie mogelijke opties, er boeren moeten wijken.
Bewoners hopen nog op de participatietoezegging van defensie. De minister Van der Maat wil daar echter geen valse verwachtingen over wekken. “Het is niet een kwestie van meebeslissen. Uiteindelijk bepalen de militairen en politici in Den Haag wat noodzakelijk is om te doen.”
Meer over de Grote Verbouwing van Nederland op koers2030.nl.
Foto top van Rama Laksono on Unsplash
