Er is grote onrust en ongenoegen ontstaan over de berichten die Elon Musk op zijn ‘X’ heeft geplaatst waarin hij zijn steun uitspreekt voor de rechtsconservatieve AfD (Alternative für Deutschland). Ook heeft hij de bondskanselier Olaf Scholz laten weten dat hij de verkiezingen zal verliezen en noemde de Duitse president Frank-Walter Steinmeier een “tiran”. Inmiddels kun je spreken van een vete tussen Musk en de Duitse regering.
Afbeelding Elon Musk en Alice Wiedel (via GROK gegenereerd)
Oorlog tussen Musk en Duitse regering en media
Het is oorlog tussen Musk en de Duitse regering. Niet alleen bekritiseerde Musk de Duitse kanselier Olaf Scholz “hij zal de verkiezingen verliezen”, ook de bondspresident moest het ontgelden “hij is een tiran”. Niet alleen de politici krijgen er van langs, ook het linkse tijdschrift Der Spiegel moet het ontgelden: “der Spiegel is corrupt”.
Vooral Musk’s uitgesproken steun aan de AfD is de Duitse regering in het verkeerde keelgat geschoten. “Alleen de AfD kan Duitsland redden” schreef hij op zijn eigen platform X. Vooral het door Musk geschreven artikel voor het blad Welt heeft tot grote commotie geleid, niet in de laatste plaats binnen de redactie van Welt zelf.
“De afdruk van een gastbijdrage van de Amerikaanse ondernemer en miljardair Elon Musk in WELT AM SONNTAG heeft geleid tot een intensieve discussie op onze redactie. Veel collega’s pleitten tegen een publicatie, waaronder ikzelf.“, schrijft een van de auteurs van het blad Franziska Zimmerer. Inmiddels is het artikel offline gehaald en alleen nog in de gedrukte versie te lezen.
Welt behoort tot het Axel Springer concern dat bekend staat om zijn overwegend rechtsliberale oriëntatie. De redactie zal wel hebben ingeschat dat publicatie tot extra belangstelling voor het blad zou leiden, maar deze storm van kritiek, ook intern, zal niet zijn voorzien.
Scholz uit matige kritiek
Kanselier Scholz zag aanvankelijk niet veel reden voor kritiek op de uitspraak van Musk dat alleen de AfD Duitsland kan redden. Volgens hem was de uitspraak “legitiem, zelfs voor een miljardair geldt vrijheid van meningsuiting”. Daar kwam hij echter snel op terug. Op milde wijze zei hij in zijn nieuwsjaarstoespraak: “Hoe het verder gaat in Duitsland, bepaalt u – de burgers. Dat beslissen niet de eigenaren van sociale media.”
De president Steinmeier zou daaraan toevoegen: ‘Ik verwacht dat de verkiezingscampagne op eerlijke, transparante manieren zal worden gevoerd. Invloed van buitenaf is een gevaar voor de democratie – of het nu geheim is, zoals onlangs bij de verkiezingen in Roemenië, of openlijk en onverholen, zoals momenteel bijzonder intensief wordt uitgeoefend op platform X.”
Dat Musk zelf zijn social media account bedient kan worden afgeleid uit de slordigheid van de gebruikte namen van Olaf Scholz, die hij “Oaf Schitz”* noemt, “of hoe hij ook heet.” Ook zijn trotse aankondiging van zijn artikel in het blad Die Welt kan niet zonder typ- of spelfout en noemt het blad “Weld”.
*Schitz: gespleten, schizofreen
De AfD spint er garen bij
Fractievoorzitter van de AfD Alice Weidel zag haar kans schoon om de AfD nieuwe publiciteit te geven. In een reactie op X schreef Weidel: “De #AfD heeft begrepen dat economische vrijheid niet alleen wenselijk, maar ook noodzakelijk is. Hun (Musk en cs., red.) aanpak om overregulering van de overheid te verminderen, belastingen te verlagen en de markt te dereguleren, weerspiegelt de principes die Tesla en SpaceX succesvol hebben gemaakt.”
Inmiddels is bekend gemaakt dat Alice Weidel en Elon Musk op donderdag 9 januari met elkaar live via Musk’s platform X in gesprek gaan.
Zo kwam het artikel tot stand
Er is lang gespeculeerd over hoe het artikel in Welt terecht kwam: had Musk het stuk ingestuurd of is het anders gegaan? Later bleek dat het besluit hoog in de organisatie zat. Martin Varsavsky, lid van de raad van commissarissen, en bewonderaar van Musk, kwam met het idee. Na uitgebreide discussie met de redactie werd de knoop doorgehakt en Musk benaderd. Varsavsky in de Berliner Zeitung hierover: “Als vriend van Elon en lid van de raad van commissarissen van Axel Springer zag ik zijn publieke steun aan de AfD bij X als een kans voor hem om zijn standpunten op een doordachte en gedetailleerde manier uit te leggen.”
Kritiek op de reacties op Musk
Volgens plaatsvervangend chef-redacteur van de Berliner Zeitung Moritz Eichhorn, bewijst Must de dubbele moraal van Duitsland: vrijheid van meningsuiting wel, maar alleen voor volgelingen, zegt hij in een uitgebreid commentaar in zijn krant.
“Zijn boodschap kan niet worden verboden. Dit moet worden besproken”, aldus Eichhorn. Volgens Eichhorn is het “politiek-mediale hoofdstadcomplex geëxplodeerd … met door haat vervormende trekken”.
“Musk probeert niets anders dan Poetin”, beweerde SPD-voorzitter Klingbeil. Met dergelijke uitspraken maken veel kranten en politici zichzelf belachelijk, aldus Eichhorn.
De Duitse media hebben niet anders gedaan dan precies dit, tijdens de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen, het was Kamala Harris voor en na.
CDU-leider en mogelijke opvolger van Olaf Scholz als bondskanselier Friedrich Merz bemoeide zich onlangs met de Roemeense verkiezingscampagne toen hij opriep om voor de pro-Europese kandidaten te stemmen.
Velen herinneren zich nog de schreeuwende Amerikaanse en Europese politici die in 2013, voorafgaande aan de bloedige Maidan coup d’état, jonge Oekraïeners stonden op te jutten tegen de gekozen president Viktor Yanukovych. En kijk wat het Westen nu doet in Roemenië, waar de verkiezingsuitslag het Westen niet bevalt. Ook in Hongarije werkt het Westen aan het wegwerken van Viktor Orban.
Het Westen, met de VS voorop, heeft een lange geschiedenis van politieke inmenging in alle gradaties, van propaganda, staatsgrepen, moord, economische sancties of een brute inval.
De ophef over de woorden van Elon Musk zijn dan ook in breder perspectief beschouwd niet minder dan een obligate verontwaardiging. Neemt niet weg dat Musk met zijn nabijheid bij de komende president Trump en als eigenaar van X wel erg ver gaat in gebruik van zijn, al dan niet tijdelijke, machtspositie.
Het mag bekend zijn dat Donald Trump ook niet veel op heeft met Duitsland en haar industriële succes met hulp van goedkoop en zeker Russisch aardgas. Het was niet voor niets dat Trump al vanaf het begin Duitsland dreigde met maatregelen als de bouw van Nordstream niet zou stoppen. Musk weet het sentiment van zijn politieke baas en lijkt geen maat meer te kunnen houden.
Aan de andere kant toont de nervositeit van de Duitsers aan hoe onzeker de politieke klasse is van haar toekomst en dat van hun ooit zo florerende land Duitsland.
De crisisstemming in de Welt-redactie heeft tot minimaal één ontslag geleid: Eva Marie Kogel heeft ontslag genomen. Het geeft aan hoe hoog de emoties zijn opgelopen, niet alleen bij Welt, maar in heel Duitsland. De zenuwen liggen bloot.