De verkiezingen zijn achter de rug. De enige partij die een spectaculaire groei doormaakte, een verdubbeling van stemmen, was de Alternatieve für Deutschland (AfD). Echter niemand van de andere partijen wil van samenwerking met de ‘extreem-rechtse’ partij weten. Met stemmenpercentages van boven de 40% heeft het oosten van Duitsland de AfD daar tot de grootste partij gemaakt. Maar ook de media willen er weinig van weten. De ‘Ossies’ zullen verder moeten met de ‘Westparteien’.
Foto: Berlin-Lichtenberg (EZAZ)
Debatteren alleen met gelijkgestemden
‘Hart aber fair’ is een debatprogramma van de ARD. Hierin gaat presentator Louis Klamroth in gesprek met vier gasten. Het gesprek moet ‘hard’ zijn, maar ‘fair’. “Fair, want in lijn met de overheid, met jezelf, hard voor anderen, de afwezigen, die daarbuiten”, schrijft Christiane Voges in de Berliner Zeitung.
Het is publiek geheim dat presentator Klamroth zich politiek aan Die Grünen verwant voelt.
Waren partijen als de AfD en Sahra Wagenknecht vóór de verkiezingen nog regelmatig in de uitzendingen te zien, de dag na de verkiezingen waren ze niet meer welkom. In de eerste uitzending van ‘Hart aber Fair’ waren er geen ‘Ossie’ partijen. Vertegenwoordigers van de vier zogenaamde centrumpartijen waren te gast: Marie-Agnes Strack-Zimmermann (FDP), Wolfgang Schmidt (SPD), Philipp Amthor (CDU/CSU) en Andreas Audretsch (Alliantie Groenen).
Maar waar waren de AfD, Die Linke en BSW (Wagenknecht)? Twee van de drie typische ‘Ossie’ partijen. BSW in mindere mate.
Zoals tijdens de covidperiode moet nu weer uit één mond worden gesproken. Niet vanwege een ‘dodelijk’ virus, maar omdat we met de Russen in oorlog zijn. Dan kun je geen verdeeldheid gebruiken. AfD, Die Linke en BSW willen met de Russen onderhandelen over vrede. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Als mevrouw Strack-Zimmermann van de liberale splinterpartij FDP (haalde de kiesdrempel niet) weer een pleidooi houdt voor nog meer bewapening wil je geen tegenstemmen, daar is het nu de tijd niet voor, zal de ARD-programmaleiding hebben gedacht. Vredesstichters hebben niets te zoeken in ‘Hart aber Fair’.
Geen ‘Ossie’ partijen graag
De uitslag van de verkiezingen laten pijnlijk zien dat de Berlijnse Muur en het IJzeren Gordijn in de hoofden, ook na 36 jaar na de val van de fysieke versie, nog fier overeind staan. Alle vier gevestigde westerse partijen, de CDU/CSU, SPD, Groenen en FDP, zijn ongeveer twee keer zo sterk in het westen als in het oosten. En het exacte spiegelbeeld hiervan is te zien bij de drie partijen die (min of meer) worden beschouwd als Oosterse groeperingen: de AfD, Die Linke en BSW zijn ongeveer twee keer zo sterk in het oosten als in het westen.
De 40 jaar dat de DDR heeft bestaan beïnvloedt ook het leven van de komende generaties. Veel kapitaal is in het westelijke deel van Duitsland blijven hangen. De door kanselier Kohl bij de hereniging beloofde ‘bloeiende landschappen’ zijn er niet gekomen. Behalve dat dit deel van Duitsland relatief dun bevolkt en groen is, en veel windturbineparken telt, is het onvergelijkbaar met de rijke deelstaten als Beieren, Baden-Württemberg of delen van Nordrhein-Westfalen.
Niet alleen economisch, ook politiek denken de ‘Ossies’ anders over de wereld. Dat blijkt niet alleen uit de verkiezingsuitslag (zie kaartje) maar ook uit hoe men tegen Rusland aankijkt, de NAVO en de EU. Het begrip vrijheid zegt daar minder dan gelijkheid.
De kijk van de grote media richten zich vrijwel uitsluitend op het westelijk deel van Duitsland waar meer dan driekwart van de bevolking woont en ook de grote kanalen hun studio’s hebben zoals in Keulen en Hamburg. En natuurlijk Berlijn, maar dat is een enclave in ‘Ossie-land’.
De bij ‘Hart aber Fair’ uitgenodigde partijen worden ‘middenpartijen’ genoemd, en daarmee voorgesteld als gematigde en redelijke partijen. Die overigens allen voor meer wapens en oorlog met Rusland zijn.
Anders is het met de AfD, Die Linke en BSW. Die worden rechtsradicaal of populistisch genoemd. Partijen die vrede en ontwapening willen. Dat zijn in deze tijd ‘extreme’ standpunten.
Dat in sommige wijken van Berlijn, zoals in Hellersdorf (voormalig Oost-Berlijn) meer dan 50% op de AfD heeft gestemd, wordt na de verkiezingen buiten beeld gehouden.
In de uitzending was wel de niet-partijgebonden burgemeester Liane Bach van een kleine gemeente in het oosten uitgenodigd. Toen de presentator haar erop wees dat de AfD in haar deelstaat ‘extreem-rechts’ was, zei ze: “Dat kunnen we bij ons niet meer horen.” Wie zegt AfD gestemd te hebben wordt weggezet als nazi, en mensen hebben daar de buik van vol. Werk samen met de AfD, bepleit de burgemeester. Als je dit deel van Duitsland blijft negeren, wordt het alleen maar extremer.
Wow 😮
— 𝙃𝙖𝙜𝙞𝙣𝙝𝙤 (@El_Haginho) February 24, 2025
Sehr stabil, wie die Bürgermeisterin von Dillstädt in Thüringen hier bei #hartaberfair argumentiert und Klamroth kommt kaum aus dem Staunen raus.
Schaut’s euch an … pic.twitter.com/oVjZnym98W
