De grote man die nimmer wijkt van de zijde van Zelensky is Andrij Jermak (Andriy Yermak). De Oekraïense anticorruptie autoriteit NABU heeft onlangs het huis van Zelensky’s stafchef doorzocht op verdenking van fraude. Volgens de Berliner Zeitung zou er sprake zijn van de “grootste fraudezaak in oorlogstijd“.
Andriy Borysovych Yermak is naast stafchef van de president, voormalig filmproducent en lid van het hoofdkwartier van de opperbevelhebber, het hoogste commando- en controleorgaan voor de strijdkrachten van Oekraïne. Sommigen vermoeden dat hij de machtigste man is en niet Zelensky.
“De burgers van Oekraïne lusten Jermak al langer niet, vooral omdat hij zeer machtig is, maar nooit verkozen is. Bovendien is zijn entourage de voorbije jaren geregeld betrokken geweest bij corruptiezaken”, schrijft de VRT.
Volgens Kyiv Independent was een van de door het corruptieschandaal gefinancierde luxe huizen in de buurt van Kiev bestemd voor Jermak. Onderzoekers noemden Jermak intern ‘Ali Baba’.
“Het is een enorme klap, maar het ergste is dat ik niet zeker weet of we aan het einde zijn, het zou zich nog steeds kunnen ontvouwen”, vertelde een pro-regering Oekraïense wetgever op voorwaarde van anonimiteit aan de Kyiv Independent.
Jermak heeft via wetgeving geprobeerd de anticorruptie autoriteit onder zijn controle te brengen. Dat is niet gelukt. Wel vallen veel overheidsdiensten en zelfs delen van het handhavingsapparaat effectief onder zijn bevoegdheid.
De Amerikanen hebben de Oekraïense top al langer in het vizier. Van de vele miljarden die, nog steeds, naar Oekraïne vloeien, komt een aanzienlijk deel niet aan. Honderden miljoenen, sommigen spreken van miljarden, verdwijnen in het niets. De grote media spreken van boekhoudkundige redenen waarom grote bedragen niet (meteen) in de boeken zijn terug te vinden.
Volgens het Amerikaanse FOX-News is corruptie is al lang een wrijvingspunt in de betrekkingen tussen de VS en Oekraïne. In 2019 pauzeerde de regering-Trump ongeveer USD 400 miljoen aan militaire hulp aan Oekraïne, daarbij verwijzend naar bezorgdheid over corruptie door de overheid. Momenteel zou de Verenigde Staten al zo’n USD 187 miljard aan Oekraïne hebben besteed. Daarvan heeft een groot deel Oekraïne nooit bereikt maar is rechtstreeks naar de Amerikaanse wapenfabrikanten gegaan.
Volgens USAID is het zonder onafhankelijke monitoring niet mogelijk te verifiëren of programma’s worden geïmplementeerd in overeenstemming met de gunning-voorwaarden. Hierdoor neemt het risico op verspilling, fraude en misbruik toe, vooral in conflictgebieden, waar een verhoogd potentieel voor omleiding van gelden, aldus USAID, een onderafdeling van de Amerikaanse CIA. Zie ook het rapport over alle steun aan Oekraïne dat dit voorjaar aan het Amerikaanse Congres is gestuurd. Opvallend dat het rapport verder gaat dan rapporteren over de financiën. Ook de ‘geslaagde’ bombardementen op Russische doelen worden toegelicht, maar ook waar de begeerde grondstoffen te vinden zijn.
De huidige politieke chaos in regeringskringen verzwakt de onderhandelingspositie van het regiem in Kiev. Het aftreden van de tweede man Jermak raakt ook de positie van Zelensky die sterk leunde op zijn stafchef. Ook het feit dat de grotere media de corruptie nu ook breed uitmeten zet het land in een ander daglicht. Tot 2014, toen de Amerikanen de staatsgreep in Kiev ontketenden, rapporteerden de grote internationale kranten bijna wekelijks over massale corruptie in Oekraïne. Na de geslaagde politiek inlijving in 2014 van Oekraïne in het Westerse kamp, zwegen de media hierover.
Ondanks dit zoveelste corruptieschandaal, of vermoedens ervan, blijven de Europese leiders geld overmaken naar Kiev.
Volgens een bericht van de NOS wil een meerderheid van de Tweede Kamer dat het kabinet nog vóór bespreking van de voorjaarsnota toezegt dat Oekraïne volgend jaar opnieuw geld van Nederland ontvangt, zodat er al snel militaire orders geplaatst kunnen worden. Men spreekt van € 2 miljard. Premier Schoof wil eerst de voorjaarsnota afwachten.
