Gisteren waren Steve Witkoff, speciale afgezant van president Trump, Jared Kushner (schoonzoon van Trump en vastgoedondernemer) en Volodomir Zelensky (nu president zonder mandaat) bijeen in het kantoor van de Duitse kanselier Friedrich Merz (CDU). Ook aanwezig een aantal Europese leiders als Macron, Meloni en de Nederlandse demissionair-MP Schoof. Natuurlijk ontbrak Rutte niet. Wie wel ontbrak was de Britse premier Starmer, toch een van de drie aanjagers van dit conflict.
Kort voor deze zwaar beveiligde ontmoeting had Merz al de toon gezet door president Poetin met Hitler te vergelijken. Een bijzondere vergelijking voor een Duitse kanselier.
De ontmoeting in Berlijn betekende niet dat Duitsland het bij deze gesprekken voor het zeggen had. Merz zorgde voor een verwarmde ruimte, een stevige maaltijd en sterke koffie. Europa staat immers aan de zijlijn van de gesprekken over Oekraïne en daarmee Duitsland ook.
Media buiten Europa besteden amper aandacht aan deze ontmoeting, die de zoveelste is en waarbij de stellingen onveranderd blijven. De oorlog in Oekraïne lijkt de wereld niet te boeien. Verbazing over het Europa dat met de Europese Unie zo goed op weg leek om als democratische staten nu eindelijk door intensieve samenwerking vrede op het door oorlogen geplaagde oude continent te verzekeren.
Die voorbeeldwerking is weg. Berichten over corruptie in de Brusselse burelen, dreigende diefstal van Russische tegoeden (grotendeels van Russische Joden), de gewilde de-industrialisatie, het laten opblazen van de eigen energievoorziening en de uitzinnige oorlogsretoriek is geen enkel land buiten Europa nog tot voorbeeld.
De uitspraken van de voormalige Nederlandse premier en nu secretaris-generaal van de NAVO Rutte dat Europa het volgende doel van Rusland is, nemen weinigen buiten de Europese politieke hoofdsteden serieus.
De Berliner-Zeitung schrijft in een commentaar: “De EU is uitgeschakeld. Aan de kant van de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heerst radiostilte, de EU-commissaris voor buitenlandse zaken Kaja Kallas blijft in Brussel en herhaalt de mantra: “De Donbass is het uiteindelijke doel van Poetin. ‘Als hij het krijgt, zal hij meer eisen’, schrijft ze op X. Trump wil de EU met alle macht van deze lijn afleiden.”
De uitkomst van het overleg is dat een deel van de Europese leiders troepen naar Oekraïne wil sturen. De reactie uit Moskou liet niet lang op zich wachten: drie maal “nee”. Natuurlijk moeten de Amerikanen de Europeanen wel helpen. President Donald Trump heeft vaak gezegd dat de VS graag wapens en diensten tegen premium prijzen aan de NAVO verkoopt, maar verder niets met deze oorlog te maken wil hebben.
